Doe Mee, Verlos de Zee

Diane heeft op het strand een lege blikje gevonden - Red Bull, dat schijnt je vleugels te geven, maar kennelijk niet genoeg energie om je eigen troep op te ruimen – maar ik schenk er geen aandacht aan. Ik heb daar mijn lesje mee geleerd.

Want toen we nog een huis op de Veluwe hadden, liepen we vaak in een deel van het bos waar het onze vrienden van Staatsbosbeheer behaagd had om er een hondenlosloopgebied van te maken. Dagelijks liepen er soms wel honderden wandelaars met hun hond. En toch, ongelooflijk wat daar een wild zat. Reeën waren gewend aan al die twee- en viervoeters, zo lang die maar op de paden bleven en doorliepen. Stil blijven staan en naar een ree kijken was reden voor alertheid van het ree en soms voor een korte vlucht in de dikke dekking. Roodwild zag ik er ook en zwartwild. Er liep ooit een enorme keiler, niet bang voor mensen en daardoor door zoveel mensen gezien dat hij een naam kreeg, de Olifant. 

We maken bij opvoeding van onze honden, met dank aan Ivan Pavlov, gebruik van het systeem van conditionering. Dat doen we bewust, iets dat we graag zien belonen we. Het kan ook andersom, maar dat schijnt toch minder te beklijven, parforce dressuur zie je waarschijnlijk daarom nauwelijks meer.

Om te voorkomen dat Diane, dat is niet mijn huidige maar onze vorige hond, want voor ons gemak noemen wij bijna al onze Langharen zo, daar tijdens onze dagelijkse wandeling prikkels zou krijgen om zich met het wild bezig te houden, namen we meestal een balletje mee. De wandeling en het balletje werd een combinatie die de gedachte aan het wild succesvol naar de achtergrond verdreef. Tot zover alles oké, maar soms vergaten we het balletje en dan wilde Diane toch graag werken, apporteren. Volstrekt toevallig vond ze eens een keer een leeg plastic flesje, waarmee ze trots kwam aangelopen. Ik pakte het van haar aan en zei – zeker en vast was ik zelf ook geconditioneerd – dat het een brave hond was. Dat had ik dus nooit moeten doen.

Vanaf dat moment was het niet meer nodig een balletje mee te nemen, ze zocht wel plastic flessen in het bos, om die trots te komen inleveren. Zo liep ik aan het eind van de wandeling met steeds meer flessen, want het is ongelooflijk hoeveel de liefhebbers van de natuur daarin achterlaten. Oude rijmpjes werkten toen al niet en nu nog steeds niet.

Het begon een beetje uit de hand te lopen. En in plaats van een balletje nam ik toen een plastic zak mee, waar ik al het door Diane gevonden en bij mij ingeleverde zwerfvuil kon doen.

Net op tijd zijn wij van de Veluwe vertrokken, want ik las dat de gemeente daar toen vrijwilligers had geëerd, wijkhelden, die regelmatig zwerfvuil opruimen. Dat is mij bespaart gebleven. Maar goed, het was met Diane dus een typisch gevalletje van operante conditionering, waarbij een actie wordt gevolgd door een beloning waardoor de kans groter wordt dat deze actie nogmaals uitgevoerd zal worden. 

Dat ik mij van de beloning en de actie niet of nauwelijks bewust was, is voor de hond niet relevant. Maar het schud je wel wakker, we proberen onze honden bewust te conditioneren, maar veel vaker doen we dat ook onbewust. En het resultaat daarvan zien we dan ook terug in de jacht. Onvoldoende steadiness, trekken, blaffen, hetzen, hulp vragen, wild aansnijden, het ligt nooit aan je hond; zoek de oorzaak bij jezelf.

Als we de afvalbak met het bekende opschrift passeren besteed ik dus geen aandacht aan het flesje Red Bull dat Diane vast heeft, ik heb mijn lesje geleerd en wil straks niet met een plastic zak over het strand lopen.

Doe Mee, Verlos de Zee, het is een mooi initiatief, bewustwording, maar natuurlijk slechts symptoombestrijding. Als we bij de auto zijn pak ik zonder een woord te zeggen het flesje aan.

©TheoM