Hagelgeweren

Hagelgeweren zijn er in veel verschillende soorten en maten. De één mooier dan de ander, met tal van functionaliteiten en handigheidjes. In dit aankoopadvies gaan we in op de belangrijkste functionele verschillen waar de meeste mensen hun aanschaf op baseren.

Smaak en stijl spelen ook grote rollen bij de aanschaf van een geweer en zoals je weet valt hier niet over te twisten. Dus dat laten we buiten beschouwing.

De verschillende soorten hagelgeweren

Voordat we toekomen aan de keuze-elementen gaan we eerst in op de verschillende soorten. Het type hagelgeweer beïnvloed namelijk vrijwel elk keuze-aspect waar we later op ingaan. 

Globaal onderscheiden we vier typen hagelgeweren:

1. Side By Side
2. Boven/Onder
3. Semi-Automaat
4. Pompactie

Deze benamingen zeggen vooral wat over de constructie van het wapen.

Side By Side hagelgeweer

Het klassieke Side By Side (SBS) of Juxtaposé geweer spreekt bij velen nog altijd tot de verbeelding. 

Met haar naast elkaar geplaatste lopen is het een sierlijk wapen om te zien. De vorm vraagt ook een bijpassende stijlvolle en ontspannen schietmethodiek die nog altijd zeer geliefd is bij de Britten.

Standaard schiet je eerst met de rechterloop, deze heeft dan ook de meest open choke.

De oudere Side By Side geweren zijn vaak ongeschikt voor staalhagel. Controleer dus of de Fleur-de-Lis in de loop is gegraveerd.

Boven/Onder hagelgeweer

Ook bekend onder de namen Superposé, Bockgeweer of Over/Under (U/O). Deze namen zijn gekopieerd of afgeleid uit respectievelijk het Frans, Duits en Engels. Dit type dankt zijn naam aan de twee bovenelkaar geplaatste lopen. Dit is een zeer sterke constructie die meestal een paar honder gram zwaarder is dan een vergelijkbare Side By Side maar is ook wat sneller te laden.

Qua uiterlijk is het een wat forser geweer, visueel door de loopconstructie maar ook het grotere voorhout komt wat lomper over. Het voordeel daarvan is dat je minder last hebt van de hete loop wanneer in korte tijd je veel schoten lost. 

Het is dan ook niet verwonderlijk dat je van oudsher dit type vooral bij het kleiduivenschieten zag. 

Tegenwoordig is het het meest voorkomende soort hagelgeweer op jacht; door haar praktische voordelen en relatief lagere prijs.

De onderste loop wordt normaliter gebruikt voor het eerste schot en heeft dus de open choke. Net als de rechter bij de SBS.

Semi-automatisch hagelgeweer

Semi- of Halfautomaten zijn enkelloops hagelgeweren die gebruik maken van de terugslag of gasdruk om het geweer te herladen. De reeds afgevuurde patroon wordt daarbij uitgeworpen. Dit maakt een hoge vuursnelheid mogelijk maar het systeem is ook storingsgevoelig. Een patroon kan door vuiligheid klem komen te zitten bij het uitwerpen.

De loop is meestal wat zwaarder uitgevoerd dan de lopen van een dubbelloops waardoor het vaak ook zwaardere patronen aankan. 

In Nederland is het wettelijk toegestane aantal patronen in de kamer drie. De derde patroon heeft een weidelijk voordeel. Na het schieten van een doublet heb je nog een reserve patroon waar je indien nodig een vangschot mee kan geven.

Veiligheid is echter ook een grondbeginsel van weidelijkheid en bij semi-automatische hagelgeweren is het lastig te zien of het geweer geladen en ‘safe’ is. Side By Sides en Over/Unders kun je breken (basculeren) waardoor niemand twijfelt aan de veilige situatie, mits er geen patronen in de loop zitten. Op schietenbanen zijn halfautomaten meestal niet toegestaan en ook in gezelschapsjachten worden ze niet gewaardeerd.

In de praktijk worden ze dan ook vooral bij schadebestrijding op groter waterwild zoals ganzen gebruikt. De, meestal, kunststof kolf is dan ook zeer praktisch in een waterrijke omgeving.

Pompactie hagelgeweer

Een pompactie hagelgeweer is ook een enkelloops waarbij doormiddel van een pompende beweging van het voorhout de afgevuurde patroon uitgeworpen wordt, en een nieuwe geladen. Qua voor- en nadelen zijn ze vergelijkbaar met semi-automaten.

Dit type geweer wordt vooral in de Verenigde Staten gebruikt maar ook daar nauwelijks om te jagen. In Europa kom je ze zeer zelden tegen, we laten ze hier verder buiten beschouwing. Idem voor volautomatische hagelgeweren; die hebben geen enkele jachttoepassing en zijn sowieso verboden in Nederland.

Waarvoor gebruik je je hagelgeweer?

De allereerste vraag die je jezelf moet stellen bij de aanschaf van een hagelgeweer is: wat ga ik ermee doen; wat is mijn doel?

We onderscheiden een aantal verschillende doelen die je helpen het juiste hagelweer voor jou te vinden. Het is goed mogelijk dat je meerdere doelen hebt of dat ze overlappen. Kies dan een allrounder die hierbij past of overweeg de aanschaf van meerdere specialistische hagelgeweren.

Kleiduiven schieten

Schieten leer je op de schietbaan en veel jagers houden hier een leuke hobby aan over. Idem dito zijn via deze weg verschillende sportschutters in aanraking gekomen met jagen en zo de opleiding gaan doen.

Trap, skeet en parkours zijn de meest voorkomende schietsportvormen. Bepaalde eigenschappen geven wat meer voor- of nadelen tussen de verschillende disciplines. Denk daarbij aan de lengte van de loop en de vorm van de bies. Meestal zijn de hagelweren die in de schietsport gebruikt worden wat zwaarder van gewicht.

Voor-de-voetjacht of drijvend geweer

Jaag je voor de voet of loop je als geweer mee in de drijverslinie dan is een lichter geweer vaak prettiger. 

Aanzit- of postjacht

Zit je aan op schadelijk wild of zit je vrijwel alleen op post bij een drijfjacht dan maakt het gewicht van het geweer veel minder uit. Maar ook hier geld: elke gram voel je aan het eind van de dag. Zeker als je ook met enkele ganzen terug moet. Laat staan de lokkers, hutje, stoeltje en wie weet wat je allemaal nog meer meezeult.

Bos- en bouwjacht

Bij deze jachtvormen heb je vaak weinig tijd en ruimte om te schieten. Je hebt dus een ‘snel’ wendbaar hagelgeweer nodig. Die kenmerken zich door een licht gewicht en korte loop. Een goed bij jou passende balans is hier essentieel.

Waterjacht

Jagen met een geweer wat grotendeels uit hout bestaat is minder handig wanneer je in een waterrijk gebied zit. Het water is niet goed voor het hout noch het staal. Een kunststof kolf en coating op de metalen onderdelen zoals de loop zijn dan ook aan te raden. 

Waterwild zoals half-ganzen, ganzen en zwanen horen bij de grotere diersoorten die in Nederland en België met hagel bejaagd worden. Zwaardere hagel met een zwaardere kruitlading kan handig zijn, iets waar de meeste semi-automaten mee overweg kunnen.

Eigenschappen van hagelgeweren

Heb je je doel of doelen bepaald waarvoor je het hagelgeweer aanschaft?

Dan kun je inzoomen naar de verschillende eigenschappen van de individuele modellen.

Munitie

Op welk wild schiet je en met welke munitie?

Lood is in Nederland verboden om te gebruiken in de jacht en bij de schietsport met uitzondering van het Olympisch team. Daarmee kom je normaliter al snel op staal uit.

Aangezien staalpatronen voor meer druk op de loop zorgen moet de loop hiervoor geschikt zijn. Dit zie je aan het Fleur-de-lis teken wat er in staat mits de loop getest is. Dit is in de praktijk het geval bij alle nieuwe wapens. Tweedehands hagelgeweren kunnen echter dermate oud zijn dat ze nog uit het ‘loodtijdperk stammen. Gebruik daar geen staalhagel in, de gevolgen kunnen desastreus zijn.

Balans en afmetingen

Wellicht de belangrijkste eigenschap van jouw geweer: het moet jou passen.

Bij een goed gebalanceerde houding van jouw lichaam hoort een goed gebalanceerd geweer. Hierbij hoort het gewicht verdeeld te zijn over beide armen. Het geweer mag niet topzwaar zijn. Dan heeft het de neiging je beweging naar beneden te trekken. Idem dito: is het geweer te licht in de loop dan krijgt deze de neiging om te ‘stuiteren’. Beide situaties beïnvloeden jouw controle over het geweer en dus de nauwkeurigheid van jouw schot, negatief.

Bij een goed gebalanceerd hagelgeweer heb je het gevoel dat je eigenlijk niets doet om je doel te raken. ‘het gaat als vanzelf’. 

De verschillen tussen de geweren en ook de resultaten zijn dusdanig groot dat we je aanraden om naar jachtbeurzen te gaan zoals Jacht & Buitenleven of Jagd & Hund. Daar kun je de meeste wapens die op de markt zijn passen en soms zelfs testen. 

Uiteraard kun je ook naar een wapenwinkel bij jou in de buurt al ben je dan snel afhankelijk van het huidige assortiment.

“De loop schiet maar de kolf treft” is een veel gehoorde uitspraak die aangeeft hoe belangrijk de pasvorm van de kolf is. De details zijn sterk afhankelijk van jouw lichaamsbouw. Laat je hierbij adviseren door jouw wapenmaker.

Voor jaagsters zijn tegenwoordig hagelgeweren op de markt die een pasvorm hebben die beter bij het vrouwelijk lichaam aansluit en prettiger schouderen.

Voor de algehele lengte van het wapen raden we je aan om een hagelgeweer te kopen die van de grond tot ongeveer je navel rijkt of iets daaronder. Inclusief de al afgemeten kolf, bascule en loop.

Je zult merken dat je dan sneller bij allround hagelgeweren uitkomt met een balans die jou past. 

Kaliber en gewicht

In Nederland zijn de kalibers 12, 16, 20 en 24 toegestaan. Waarbij 12 het zwaarst en het meest gebruikt is. Kaliber 20 kom je ook met regelmaat tegen. 

Aangezien kaliber twaalf groter is kan de patroon ook meer lading herbergen. Zowel het aantal korrels als de hoeveelheid kruit. Dat vraagt ook meer van het wapen wat daarmee zwaarder is dan een vergelijkbaar twintigje.

Mits de balans goed is is het gewicht vooral een kwestie van je kracht en vermoeidheid. Zoals gezegd voel je elke gram aan het eind van een dag jagen. Zeker bij bewegingsjachten.

Is het hagelgeweer te zwaar dan zal het je beweging vertragen, en te licht dan zal het ‘stuiterig’ aanvoelen bij het schouderen. Je bent dan minder trefzeker.

Terugslag

Los je maar enkele schoten per keer dan zal een beetje terugslag geen probleem zijn.

Merk je echter dat je schotangst hebt, is je schouder elke keer blauw of schiet je veel op de schietbaan dan is het zaak om zowel je techniek als je hagelgeweer te inspecteren.

Bij een zwaarder hagelgeweer ervaar je meestal minder terugslag. Moderne geweren zijn vaak voorzien van de nieuwste snufjes om terugslag te dempen zodat je daar ook bij lichtere geweren minder last van hebt.

Ook een lichter kaliber verkleind de ervaren terugslag.

Materiaal

Hiermee doelen we vooral op het materiaal waar de kolf en het voorhout van gemaakt zijn. 

Over het algemeen gaat de keuze tussen hout of kunststof. De eerste wordt vaak als mooier en natuurlijker ervaren, de tweede is vooral functioneel.

Kunststof is minder breekbaar, houdt zich beter bij zeer lage temperaturen als ook in waterrijke gebieden. 

Voor de loop wil je overwegen of je een mat-gecoate loop wilt of niet. Een glimmende loop ziet er wellicht mooi uit maar als door de reflectie van de zon het wild gewaarschuwd wordt, zul je er snel van balen.

Overigens kun je ook een soort camouflage sokken aanschaffen die je over de loop heen schuift om weerkaatsing te elimineren.

De bascule van je hagelgeweer is van staal of aluminium. Dat laatst klinkt voor veel jagers onbetrouwbaar maar vergis je niet: het kan sterker zijn dan staal. Door het lichtere gewicht is het juist weer een voordeel op jacht.

Een hagelgeweer uitkiezen

Als je het je doelen bepaald hebt en ongeveer weet welke eigenschappen jouw hagelgeweer nodig heeft is er nog een belangrijk element om te bepalen:

Wat is je budget?

Hoeveel geld heb je enerzijds nodig voor een hagelweer wat aan jouw eisen voldoet, en hoeveel heb je beschikbaar?

In deze productvergelijker kun je heel makkelijk een minimum en maximum prijs bepalen waarbinnen je een geweer zoekt. Zijn er geen resultaten voor de door jou gestelde functionele eisen dan kun je het budget aanpassen om te zien wat je nodig hebt. Misschien verwacht je een te hoge prijs en kan het goedkoper of moet je nog even doorsparen. 

Prijs-kwaliteitsverhouding van hagelgeweren

De meeste hagelgeweermodellen beginnen in een functionele variant en zijn beschikbaar in tal van kalibers maar ook cosmetische variaties. Denk bijvoorbeeld aan het gebruikte hout of de gravure.

De pracht en praal daargelaten wordt de prijs-kwaliteitsverhouding van hagelgeweren bepaald door jouw noodzaak en budget. Welke geweren voldoen aan jouw behoeften en zijn door jou te betalen.

Binnen deze grenzen wil je het voor jou beste hagelgeweer kopen.

Maak van deze geweren een shortlist en probeer ze uit bij je wapenmaker, op beurzen of bij de schietbaan. 

Dat hoeft lang niet altijd het duurste van het duurste te zijn. De duurzamere en beter gebalanceerde hagelgeweren vind je in de hogere prijsklassen.

Afhankelijk van het aantal schoten en het onderhoud kunnen vrijwel alle hagelgeweren één of meerdere mensenlevens meegaan. Zeker voor jongjagers en beginnende sportschutters is het geen enkel probleem om eenvoudig en goedkoop te beginnen. Nadat je meer ervaring opgedaan hebt kun je dan altijd nog overstappen op een beter passend geweer van hogere kwaliteit.

We adviseren je van je eerder gemaakte shortlist het best passende geweer te selecteren. Dus het geweer wat aan jouw eisen voldoet, binnen je budget valt en goed gebalanceerd is voor jouw lichaam.

Een hagelgeweer kopen

Een hagelgeweer koop je bij één van de wapenmakers of wapenwinkels in Nederland of België. Bezoek verschillende winkels bij jou in de buurt en kijk welke wapenmaker jou bevalt. Via de reviews op deze site kom je erachter wat men van de kwaliteit en dienstverlening vindt. Sowieso moet je aan de wettelijke eisen voor de aanschaf en bezit van een vuurwapen voldoen. Waaronder het bezit van een goede wapenkluis.

Tweedehands hagelgeweren kopen

Bij de aanschaf van een tweedehands hagelgeweer moet je goed opletten dat je geen kat in de zak koopt. Veel tweedehands geweren zijn ‘op’. Ook de staalgeschiktheid ontbreekt vaak.

Belgen mogen geen tweedehandswapens van particulieren overkopen, ook niet in het buitenland, en zijn dus altijd op wapenmakers aangewezen. 

Dat is helemaal geen gekke situatie en ook voor Nederlanders de aan te raden weg. Ga dus samen met de verkoper naar een wapenhandel en laat het geweer daar inspecteren alvorens je het uitprobeert op een schietbaan. Sommige wapenwinkels beschikken over een eigen schietbaan waar je het wapen kan testen. 

Heeft u een hagelgeweer gekocht?

Andere jagers en kleiduivenschutters zijn, net als u, op zoek naar een goed passend hagelgeweer.

Door uw ervaringen te delen in een review op deze site helpt u hen een goede keuze te maken. Wanneer u een goed onderbouwde review schrijft helpt u hen op weg. Ze hoeven het ook niet met u eens te zijn. Wat voor de één een nadeel is, is voor de ander een voordeel van het product.

De beste tip voor een goede review:
Hou het bij de feiten zoals u ze ervaren heeft. Houdt geen emotioneel betoog, maar beschrijf kort en krachtig de praktische voor- en nadelen die u ondervonden heeft. Daarbij kan een stukje achtergrond over het gebruik helpen. In welke situatie golden deze voor- en nadelen van uw hagelgeweer?